Pomiar twardości metali

Pomiary twardości materiałów metalicznych są dokonywane przy pomocy twardościomierza Vexus SHR 150D.

Twardość - cecha mechaniczna metali bardzo istotna zwłaszcza w przypadku odlewów metalicznych stosowanych w procesie kruszenia surowców.

Do pomiaru twardości stosujemy metodę Rockwella lub Brinella.

Pomiar twardości za pomocą twardościomierza polega na wciskaniu w badaną próbkę wgłębnika (stożek diamentowy, kulka stalowa). Miarą twardości jest różnica pomiędzy stałą wartością a głębokością odcisku. Stożek ma kąt rozwarcia 120° i promień 0,2 mm (HRA, HRC). Kulka ma średnicę 1,5875 mm (HRB).

Badanie twardości metodą Rockwella, ewent. metodą Brinella, jest szybkie, proste a odciski są bardzo małe (maks. głębokość 0,2 mm). To odpowiednia metoda do standardowej kontroli dużych serii produkcyjnych.

Wybór skali (tj. rodzaju wgłębnika) zależy głównie od zakładanej twardości badanego materiału.

HRA

Twardość mierzona za pomocą stożka diamentowego przy całkowitym obciążeniu 600 N.

Badanie węglika spiekanego i cienkich powłok powierzchniowych

HRB

Twardość mierzona za pomocą kulki stalowej (B = ball) przy całkowitym obciążeniu 1000 N.

Badanie bardziej miękkich metali (25 - 100 HRB)

HRC

Twardość mierzona za pomocą stożka diamentowego (C = cone) przy całkowitym obciążeniu 1500 N.

Metoda rekomendowana dla zakresu HRC = 20 – 67

Poza twardościomierzem stacjonarnym dysponujemy również przenośnym cyfrowym twardościomierzem TH 140, do łatwego mierzenia twardości materiału w terenie, np. na wielkich odlewach.

Metoda pomiaru

Element uderzający o określonej masie uderza w badany przedmiot przy danej prędkości i sile wyrzutu. Mierzona jest prędkość elementu uderzającego przed i po zderzeniu w odległości 1 mm od badanej powierzchni. Twardość Leeba to iloraz prędkości po zderzeniu przez prędkość przed zderzeniem.

Metoda obliczania jest następująca:

HL=1000 x VB/VA

HL – Twardość Leeba

VB – prędkość po zderzeniu

VA – prędkość przed zderzeniem

Cyfrowy twardościomierz TH 140 dokonuje pomiaru twardości metodą Rockwella, Brinella i Vickersa. Pozwala to na mierzenie materiałów o różnej twardości.